การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียม

ระหว่างการการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม เครื่องไตเทียมจะดึงเลือดออกจากร่างกายผ่านทางเข็มหรือสายสวน แล้วใช้ตัวกรองเพื่อทำความสะอาดเลือด กำจัดของเสีย ท็อกซินและน้ำส่วนเกินออก และนำเลือดสะอาดกลับเข้าสู่ร่างกาย

การรักษาโดยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมทำที่โรงพยาบาลหรือคลินิกไตเทียมภายใต้การดูแลของทีมแพทย์ พยาบาล ซึ่งเรียกว่าการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ถ้าคุณกำลังรับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียม โดยปกติแล้ว คุณจะไปฟอกเลือดสัปดาห์ละ 3 ครั้ง และแต่ละครั้งจะใช้เวลาประมาณ 3-5 ชั่วโมง

ก่อนการรักษาด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียมแต่ละครั้ง บุคลากรทางการแพทย์จะตรวจร่างกายและชั่งน้ำหนักเพื่อกำหนดว่าต้องดึงน้ำออกจากร่างกายมากเท่าใด พยาบาลจะเช็ดทำความสะอาดผิวหนังก่อนจะใช้เข็มแทงเข้าเส้นเลือดเพื่อติดตั้งสายฟอกเลือดเข้ากับเครื่องไตเทียม แล้วจึงเริ่มการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม เมื่อการรักษาเสร็จสิ้นและถอดสายต่าง ๆ ที่เชื่อมต่อออกแล้ว จะมีการวัดความดันโลหิตก่อนที่คุณจะออกจากศูนย์ไตเทียมได้

ควรไปถึงศูนย์ไตเทียมเร็วกว่ากำหนดเพื่อเตรียมตัวก่อนเริ่มรักษา อีกทั้งคุณควรสวมใส่เสื้อผ้าสบาย ๆ และนำหนังสือหรือสิ่งบันเทิงอื่นมาด้วยเพื่อให้มีอะไรทำในช่วงรับการรักษา คุณอาจรู้สึกเหนื่อยหรือไม่ค่อยสบาย เป็นตะคริวที่ขาหรือคลื่นไส้ ระหว่างฟอกเลือดหรือหลังฟอกเลือด เป็นเรื่องปกติที่คุณจะอยากกลับบ้านและพักผ่อน แต่ถ้ามีอาการผิดปกติระหว่างหรือหลังการรักษา คุณต้องแจ้งให้ทีมบุคลากรทางการแพทย์ทราบ

ในแง่ของความรู้สึกจากการรักษา คุณอาจจะมีความรู้สึกปวดเล็กน้อยตอนแทงเข็ม และอย่างที่กล่าวแล้ว คุณอาจรู้สึกเหนื่อยหรือไม่ค่อยสบาย เป็นตะคริวที่ขาหรือคลื่นไส้หลังการรักษา

การฟอกเลือดจำเป็นต้องทำอย่างสม่ำเสมอ ดังนั้น คุณควรปรึกษาถึงความจำเป็นต่างๆ ในชีวิตของคุณกับทีมบุคลากรเพื่อหาช่วงเวลาการรักษาที่เหมาะสมจะทำให้คุณทำตามแผนการรักษาได้ง่าย บางครั้ง คุณอาจจะไม่ได้ช่วงเวลาฟอกเลือดที่ต้องการ ดังนั้นตารางเวลาที่ยืดหยุ่นจึงเป็นสิ่งสำคัญ คุณควรพูดคุยกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอเกี่ยวกับการรักษาในกรณีที่วิธีการรักษาที่ได้รับไม่เหมาะกับวิถีชีวิตของคุณ

เส้นที่ใช้เพื่อฟอกเลือดมี 3 ชนิดคือ การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงที่แขน และ การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงโดยใช้เส้นเลือดเทียม และสายสวน แต่ละชนิดมีประโยชน์และข้อจำกัดต่างกัน คุณควรพูดคุยกับแพทย์เพื่อตัดสินใจว่าเส้นฟอกเลือดชนิดใดจะปลอดภัยและมีประสิทธิภาพที่สุดสำหรับคุณ โดยทั่วไปการต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงที่แขนถือว่าเป็นมาตรฐานการรักษาในศูนย์บำบัดทดแทนไตส่วนใหญ่

การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงที่แขน (เส้นฟอกเลือด)

• การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงที่แขน มักเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมเพราะใช้หลอดเลือดของคุณเอง ทำให้อัตราการไหลของเลือดไหลได้ดีและมีโอกาสติดเชื้อต่ำที่สุด
• แพทย์ผ่าตัดจะเชื่อมต่อหลอดเลือดแดงหนึ่งเส้นเข้ากับหลอดเลือดดำอีกหนึ่งเส้นภายใต้ผิวหนังที่แขนส่วนบนหรือแขนส่วนล่าง
• การผ่าตัดนี้ควรทำประมาณ 2-3 เดือนก่อนที่จะเริ่มการฟอกเลือดจึงจะดีที่สุด ระหว่างการฟอกเลือด เลือดที่ยังไม่ได้กรองจะไหลออกจากหลอดเลือดผ่านมาทางเข็มที่ต่อกับบริเวณเส้นฟอกเลือดแล้วเลือดสะอาดก็จะไหลกลับเข้าสู่ร่างกายผ่านทางอีกเข็มหนึ่งซึ่งต่ออยู่กับบริเวณเส้นฟอกเลือดที่แขนเช่นเดียวกัน

การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงโดยใช้เส้นเลือดเทียม

• การต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงโดยใช้เส้นเลือดเทียม แพทย์ผ่าตัดจะใช้ท่อทางการแพทย์หนึ่งชิ้นเชื่อมต่อหลอดเลือดแดงหนึ่งเส้นเข้ากับหลอดเลือดดำหนึ่งเส้น บริเวณที่ต่อเส้นเลือดดำเข้ากับเส้นเลือดแดงโดยใช้เส้นเลือดเทียมนี้จะอยู่ใต้ผิวหนังที่แขนหรือขาของคุณ 
• ระหว่างการบำบัดทดแทนไต เลือดที่ยังไม่ได้กรองจะไหลออกจากหลอดเลือดผ่านมาทางเข็มหนึ่งที่ต่อกับบริเวณเส้นเลือดเทียม แล้วเลือดสะอาดก็จะไหลกลับเข้าสู่ร่างกายของคุณผ่านทางเข็มที่สองซึ่งต่ออยู่เส้นเลือดเทียม เช่นเดียวกัน

สายสวน

• สายสวนมักใช้เพียงชั่วคราวและใช้ขณะที่กำลังรอทำเส้นฟอกเลือดหรือเส้นเลือดเทียม เท่านั้น
• สายสวนจะถูกใส่ไว้ในหลอดเลือดดำที่คอหรือหน้าอก ปลายท่ออีกด้านหนึ่งจะออกจากผิวหนังและต่อกับสายของเครื่องไตเทียม
• ไม่แนะนำให้ใช้สายสวนในระยะยาวเพราะอาจะทำให้มีความเสี่ยงสูงที่เลือดจะจับตัวเป็นก้อน เกิดการติดเชื้อและทำให้อัตราการไหลของเลือดช้าลง

แพทย์จะตัดสินใจว่าเส้นสำหรับฟอกเลือดชนิดใดจะเหมาะสมที่สุดสำหรับคุณ โดยขึ้นกับความแข็งแรงของหลอดเลือดดำและสุขภาพโดยรวม หากแพทย์ตัดสินใจว่าคุณต้องทำเส้นฟอกเลือด (fistula) หรือเส้นเลือดเทียม (graft) แพทย์จะนัดผ่าตัดล่วงหน้าก่อนวันเริ่มการฟอกเลือด
ไม่ว่าคุณจะเลือกเส้นสำหรับฟอกเลือดชนิดใด คุณต้องดูแลเส้นสำหรับฟอกเลือดจากแรงกดดันที่มากเกินไป เชื้อโรค และการติดเชื้อ อย่าลืมทำความสะอาดมือก่อนจับบริเวณเส้นฟอกเลือดและคอยตรวจสอบอยู่เสมอว่ามีอาการบวมและระคายเคืองหรือไม่ หากสงสัยประเด็นเหล่านี้ ให้ติดต่อพยาบาลทันที ข้อแนะนำนี้ใช้กับทางเลือกการบำบัดทดแทนไตทุกชนิด

อาจมีประโยชน์อย่างอื่นอีกจากการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียม เช่น เป็นโอกาสที่ได้ออกนอกบ้าน และสามารถแยกชีวิตการรักษาออกจากชีวิตที่บ้านได้

ขณะที่การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียมมีประโยชน์บางอย่าง ก็มีข้อควรพิจารณาเป็นพิเศษเช่นกัน คุณควรพิจารณาประเด็นต่อไปนี้ก่อนพูดคุยกับแพทย์ว่าการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมที่ศูนย์ไตเทียมเหมาะกับคุณหรือไม่

• คุณต้องมีเวลาเดินทางเพื่อไปรักษาตามกำหนด 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ ขึ้นกับว่าคุณพักอาศัยอยู่ไกลจากคลินิกบำบัดทดแทนไตมากเพียงใด 
• หากคุณให้ศูนย์ฟอกเลือดมารับที่บ้านเพื่อไปฟอกเลือด คุณอาจจะต้องไปก่อนเวลานัดและต้องรอกลับพร้อมผู้ป่วยคนอื่น
• ต้องมีการแทงเข็มระหว่างการรักษาแต่ละครั้ง ซึ่งอาจทำให้รู้สึกไม่สุขสบายหากคุณกลัวเข็ม
• อาจรู้สึกเหนื่อยหรือคลื่นไส้ระหว่างและหลังการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
• การวางแผนชีวิตประจำวันอาจจะยากขึ้นเนื่องจากต้องปรับตามตารางการรักษาที่ศูนย์ไตเทียม